Sữa công thức chứa chất nghi ngờ gây ung thư với nồng độ cao

Các chuyên gia đã kết luận rằng các este axit béo glycidyl (GE) là một mối nguy hại cho sức khỏe tiềm ẩn đối với trẻ em ở tất cả các độ tuổi với mức độ phơi nhiễm trung bình, và đối với người dùng ở tất cả các độ tuổi với mức độ phơi nhiễm cao. 

GE, cùng với 3-MCPD, 2-MCPD và các este axit béo trong sữa công thức được tìm thấy chủ yếu ở dầu cọ và các chất béo trong dầu cọ.

Theo bác sĩ Helle Knutsen, chủ tịch Hội chuyên gia nghiên cứu chất gây ô nhiễm chuỗi thức ăn của EFSA (CONTAM), “việc phơi nhiễm với GE ở những trẻ sơ sinh bú sữa công thức hoàn toàn, là một mối quan tâm đặc biệt, vì nó cao đến gấp 10 lần so với chuẩn đối với sức khỏe cộng đồng.”

Knutsen giải thích “Chúng tôi đã đặt ra mức tiêu thụ cho phép một ngày (TDI) chất 3- MCPD và các este axit béo là 0.8 microgram trên mỗi ký trọng lượng cơ thể, dựa vào thí nghiệm trên động vật, cho thấy chất này gây tổn hại đến bộ phận cơ thể.”

Bà ấy nói thêm, “Tuy nhiên đối với 2- MCPD thì các thông tin còn quá ít ỏi nên chưa thiết lập ra được liều lượng tiêu thụ an toàn.”

EFSA, trong bản ý kiến khoa học của mình, đã nói việc phơi nhiễm với 3- MCPD ước tính vượt quá mức cho phép đã gây ra một mối quan tâm, đặc biệt ở lứa tuổi nhỏ.        

Knutsen nói “Có đủ bằng chứng cho thấy glycidol (hợp chất mẹ của GE) là tác nhân gây ra ung thư, vì vậy CONTAM không đặt ra ngưỡng an toàn cho GE,”

Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng có một sự giao động lớn trong các điểm chuẩn được sử dụng để tính toán biên độ phơi nhiễm của glycidol.

Khi đánh giá các chất gây ung thư và các chất gây ung thư làm biến đổi gen có trong chuỗi thức ăn, EFSA đã tính toán một “biên độ phơi nhiễm” cho người tiêu dùng.

Nói chung, biên độ phơi nhiễm càng cao thì người tiêu dùng càng bớt lo lắng. Biên độ phơi nhiễm mà thấp hơn 25,000 thì cần được lưu tâm về sức khỏe.

Đối với với trẻ sơ sinh, trẻ chập chững và lớn hơn, biên độ phơi nhiễm ước tính đối với mức độ tiếp xúc trung bình là từ 34,000 đến 11,300. Tuy nhiên, biên độ phơi nhiễm đối với mức độ tiếp xúc cao là từ 12,800 đến 4,900. 

Với trẻ vị thành niên và người lớn, người già và rất già, biên độ phơi nhiễm ước tính đối với mức độ tiếp xúc trung bình là từ 102,000 đến 20,400. Với mức độ tiếp xúc cao là từ 51,000 đến 9,300. 

Báo cáo cho thấy “Ước lượng biên độ phơi nhiễm tương ứng với mức độ tiếp xúc cao ở trẻ sơ sinh đặc biệt thấp vì thành phần các este glycidyl trong sữa công thức sơ sinh”

Tình huống trẻ sơ sinh uống hoàn toàn sữa công thức dẫn đến kết quả một biên độ phơi nhiễm được tính toán ra khoảng 5,400 đối với tần suất trung bình và 2,100 với tuần suất cao.”

Trong phần kết luận của mình, EFSA đề nghị tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện các dữ liệu còn thiếu về mức độ nhiễm độc của những chất này, đặc biệt là 2- MCPD, và về sự phơi nhiễm của người tiêu dùng với những chất này thông qua các đánh giá nguy cơ thực phẩm. 

EFSA nói “Bây giờ Liên minh châu Âu và các nước thành viên mà đã ra quy định an toàn thực phẩm châu Âu sẽ sử dụng lời khuyên khoa học của EFSA để xem xét cách quản lý các nguy cơ tiềm ẩn từ việc phơi nhiễm với những chất này trong thực phẩm đối với những người tiêu dùng “ 

Báo cáo của Hà Lan

Đằng sau bản báo cáo là những kết quả cho thấy 3-MCPD và 2- MCPD là những chất độc được hình thành trong quá trình sản xuất dầu thực vật tinh luyện và những chất này có thể gây hại cho thận.

Theo Viện sức khỏe cộng đồng và môi trường quốc gia Hà Lan, nồng độ những chất này “đặc biệt cao” trong dầu cọ.

Bản báo cáo, được công bố đầu tháng này, đã sử dụng dữ liệu tiêu thụ từ một cơ sở dữ liệu quốc gia trực tuyến và lượng thực phẩm tiêu thụ ước lượng để tính toán mức độ phơi nhiễm với 3- MCPD của dân Hà Lan.

Theo đó, trẻ nhỏ là đối tượng có nguy cơ cao nhất tiêu thụ những chất độc này vượt quá mức cho phép, trong đó trẻ 7 tuổi đứng ở vị trí dẫn đầu – vượt 35% so với lượng tiêu thụ hàng ngày cho phép.

Tuy nhiên việc phơi nhiễm này giảm dần khi độ tuổi tăng lên, và từ 17 tuổi trở đi, chỉ còn chưa tới 5% dân số vượt giới hạn cho phép.

Theo EFSA, nồng độ GE trong dầu cọ và các chất béo trong dầu cọ đã giảm một nửa từ năm 2010 đến 2015 nhờ vào các biện pháp tự nguyện được thực hiện bởi các nhà sản xuất. Điều này đã góp phần giảm mức độ phơi nhiễm với các chất này của người tiêu dùng.

Dầu cọ cũng là một nguyên nhân chính gây ra sự phơi nhiễm với 3- MCPD và 2- MCPD của hầu hết mọi người. Nồng độ 3-MCPD và các este axit béo của nó trong dầu thực vật không có thay đổi gì lớn trong suốt 5 năm qua.