Tất tần tật những băn khoăn về mang đa thai mẹ sẽ được giải quyết tại đây

1. Khi nào thì nhận biết được là đang mang thai đôi hay không?

Vài chục năm trước, hầu hết những mẹ mang đa thai đều không biết cho đến khi chuyển dạ. Nhưng ngày nay, còn rất hiếm trường hợp bị bất ngờ như vậy nữa. Ngay trong tam cá nguyệt đầu tiên, bằng siêu âm, các mẹ có thể phát hiện mình mang thai đơn, thai đôi hay đa thai.

Nếu bạn có áp dụng những biện pháp thụ thai như Clomid, gonadotropins, hay in vitro fertilization (IVF) thì bạn sẽ cần tiến hành siêu âm trong vòng 8 tuần đầu để xem có bao nhiêu phôi thai. Siêu âm là biện pháp phát hiện đa thai hiệu quả nhất, đặc biệt là sau 6-8 tuần.

Nếu khi nghe tim thai, bác sĩ phát hiện có nhiều hơn 1 nhịp tim thì bạn cũng cần làm siêu âm để xác nhận số phôi thai.
        
2. Sao lại có sinh đôi cùng trứng và sinh đôi khác trứng?

Sinh đôi khác trứng nghĩa là có 2 trứng được phóng ra và thụ tinh cùng một lúc với 2 tinh trùng. Sinh đôi khác trứng còn được gọi là thụ tinh kép. Còn sinh đôi cùng trứng thì 2 phôi thai xuất phát từ 1 trứng được thụ tinh và phân chia làm hai. Sinh đôi cùng trứng còn được gọi là thụ tinh đơn.

Ngoài ra, do cùng sinh ra từ một trứng nên sinh đôi cùng trứng có cùng DNA nhưng thực tế các cặp sinh đôi không phải giống nhau y chang. Mặc dù có cùng gen nhưng họ vẫn có những điểm khác nhau giúp cha mẹ nhận ra ai là ai. Điều này có thể do sự ảnh hưởng từ môi trường trong bào thai hoặc khi đã sinh ra. Ngoài ra, một số gen giống nhau nhưng lại thể hiện ra bên ngoài khác nhau ở mỗi người.

3. Khi nào biết được 2 bé trong bụng là sinh đôi cùng trứng hay khác trứng?

Phương pháp siêu âm có thể cho biết 2 bé trong bụng là sinh đôi cùng trứng hay khác trứng dựa vào việc có 1 hay 2 nhau thai và việc 2 bé có cùng giới tính hay không.

Những kỹ thuật viên có kinh nghiệm tiến hành siêu âm qua ngả âm đạo trong khoảng 9-14 tuần thai thì có thể cho biết 2 bé có cùng 1 dây nhau hay không với độ chính xác gần 100%. Nếu để sang đến tam cá nguyệt 2 thì độ chính xác sẽ giảm rất nhiều do tử cung đã trở nên chật chội.

Nếu 2 bé có cùng 1 nhau thai thì 2 bé này là sinh đôi cùng trứng, còn nếu có 2 nhau thai thì 2 bé có thể là cùng trứng nhưng cũng có thể là khác trứng. Sinh đôi khác trứng thì chắc chắn có 2 nhau thai, nhưng có tới 20-30% số sinh đôi cùng trứng cũng có 2 nhau thai.

Từ tuần 18-20, bác sĩ có thể phát hiện được giới tính của các bé nếu tư thế nằm của bé thuận lợi cho việc siêu âm. Nếu 1 bé là trai và 1 bé là gái thì chắc chắn là sinh đôi khác trứng, còn sinh đôi cùng trứng thì gần như là luôn cùng giới tính.

Nếu kết quả siêu âm cho thấy có 2 nhau thai và 2 bé cùng giới tính – hoặc nếu kết quả siêu âm không rõ ràng – thì có thể cần đợi đến khi sinh mới biết chính xác được. Sau khi sinh, bác sĩ sẽ xác định xem 2 bé có chung dây nhau hay không vì đôi khi 2 dây nhau riêng nhưng lại xoắn vào nhau và siêu âm giống như 1 dây nhau thôi. Nếu việc kiểm tra nhau thai gặp khó khăn hoặc không đưa ra kết quả rõ ràng thì có thể dùng thử nghiệm DNA. Những cặp sinh đôi cùng trứng thì luôn có DNA giống nhau, còn sinh đôi khác trứng thì DNA chỉ giống nhưu khoảng 50%.

Khi các bé lớn lên thì sẽ dễ nhận ra hơn.

4. Tại sao việc xác định sinh đôi cùng trứng hay khác trứng lại quan trọng?

Xác định các bé sinh đôi là cùng trứng hay khác trứng không chỉ là vấn đề tò mò mà thôi, nhưng còn là vấn đề về y tế nữa.

Một trong những vấn đề đó là: những cặp sinh đôi cùng trứng – nghĩa là có cùng dây nhau – sẽ đối diện nguy cơ gặp phải Hội chứng truyền máu song sinh (TTTS), là một tình trạng nguy hiểm trong đó máu được đưa tới bé này nhiều hơn so với bé kia. Có 15% số cặp song sinh gặp hội chứng này. Bé nhận được nhiều máu sẽ phát triển nhanh hơn hẳn so với bé còn lại.

Nếu không chữa trị, tình trạng này sẽ ảnh hưởng tới cả 2 bé. Nếu 2 bé sinh đôi là cùng trứng và có cùng dây nhau thì bác sĩ sẽ theo dõi tốc độ tăng cân và những dấu hiệu khác của hội chứng TTTS này. Nếu phát hiện có những triệu chứng của hội chứng này, cần chữa trị để ngăn ngừa biến chứng và đảm bảo sức khỏe cho cả 2 bé.

Ngay cả khi các bé đã lớn, việc biết các bé là sinh đôi cùng trứng hay khác trứng vẫn rất quan trọng. Ví dụ, nếu bé này có bệnh liên quan tới di truyền thì bé song sinh cùng trứng kia cũng sẽ có. Còn với song sinh khác trứng thì khác.