Không cho bé uống nước hoa quả khi đang bị tiêu chảy

Muốn cho con uống vì có vitamin

Bé Đỗ Diệu Linh, 3 tuổi, cháu gái lớn của gia đình anh chị Đỗ Văn Tr 28 tuổi (Thanh Xuân, Hà Nội), bị tiêu chảy cấp. Anh chị bế cháu đến chỗ chúng tôi. Trên tay cầm một chai nước hoa quả rất to. Chúng tôi có hỏi đó là nước gì mà mẹ cho cháu uống. Bà mẹ nói luôn đó là nước cam chị tự làm. Chị thấy người ta bảo tiêu chảy bị mất nước nên cần phải bổ sung nước cho con. Cháu nhỏ lại có thể bị mất muối nên phải bổ sung điện giải. Chị cũng thấy người ta bảo nước cam vừa có nước, vừa có đường, vừa có vitamin, lợi quá, thế là chị cho uống. Chị còn đọc báo thấy nước cam có thêm chất tăng sức đề kháng, nên chị vắt cam ra cho uống không ngần ngại. Theo chị, làm như vậy chỉ có lợi, không có hại, vừa bổ sung nước, vừa bổ sung vitamin, vừa làm tăng đề kháng của cháu bé, nhất thiết không cần phải suy nghĩ thêm nữa.

Nhưng thực tế, việc cho con uống nước hoa quả khi cháu nhỏ tiêu chảy như vậy có cần phải suy nghĩ không? Trong nước hoa quả nói chung và trong nước cam có gì vậy?

Nước hoa quả có gì?

Trước hết, phải nói rõ, nước hoa quả chỉ được gọi là nước hoa quả khi nó do tự tay chính các mẹ vắt hoa quả và làm ra. Cụm từ nước hoa quả không áp dụng cho các chế phẩm trên thị trường chế biến từ nước hoa quả ra. Chúng không chứa 100% dịch chiết từ hoa quả.

Thành phần trong nước hoa quả nói chung gồm một số thành phần cơ bản sau. Nhiều nhất là nước. Tất nhiên là như vậy. Khoảng 90% thể tích của nước hoa quả là nước. Lượng nước khá nhiều nên dùng nước hoa quả có thể bổ sung nước khá tốt. Thành phần tiếp theo phải kể đến là đường. Đường trong nước hoa quả nói chung có khá nhiều, chúng gồm glucose, fructose (2 loại đường cơ bản), sucrose (do glucose + fructose), sorbitol (sản phẩm dẫn chất của glucose). Hàm lượng đường trong nước hoa quả khoảng từ 15-20 gam/100 ml. Nếu bạn vắt ra được 1 chai lavie nước hoa quả thì lượng đường thu được khoảng chừng 75-100gam, một lượng khá lớn.

 Thành phần tiếp theo của nước hoa quả là vitamin. Hàm lượng vitamin, chủng loại vitamin khác nhau ở các loại nước hoa quả khác nhau. Nhưng thường hay kèm theo vitamin C, đặc biệt là nước cam. Đây chính là thành phần tạo nên khả năng tăng sức đề kháng của nước hoa quả. Một số điện giải cũng được tìm thấy trong nước hoa quả với nồng độ thấp.

Nhìn chung nước hoa quả được xếp vào nhóm nước uống có tác dụng bổ. Vậy cho uống khi bị tiêu chảy có được không?

Có nên cho uống không?

Một điều thú vị là, nước hoa quả mặc dù được xếp vào nhóm nước uống có tác dụng bổ, nhưng lại không thích hợp khi cho trẻ bị tiêu chảy cấp. Nó nằm ở mấy lý do sau đây.

1. Nước hoa quả có chứa vitamin C và một số axit khác. Các loại chất chua này ngoài tác dụng sinh học, chúng có tác dụng kích thích nhu động ruột hoạt động mạnh hơn. Tình trạng này càng làm cho tiêu chảy mạnh hơn, em bé sẽ càng đi ngoài nhiều và đi lỏng mạnh hơn.

2. Nước hoa quả cung cấp nước, đường và muối nhưng tỷ lệ lại không cân bằng giống như hàm lượng có ở trong máu. Nên cho uống nước hoa quả thực sự không thích hợp nếu muốn bổ sung nước và điện giải thích đáng.

3. Nước hoa quả là dạng nước được chế biến tươi. Mặc dù bạn tự làm, mặc dù bạn tự kiểm soát, nhưng lại không thể loại trừ hết việc nhiễm thêm vi khuẩn từ bên ngoài vào. Chúng có thể là vi khuẩn vùng hầu họng, vi khuẩn đường ruột từ tay mẹ, từ chày cối, từ máy vắt, từ nguồn nước không đảm bảo, sẽ làm phức tạp thêm tính chất tiêu chảy.

4. Trong nước hoa quả, nhất là nước cam, có chứa chất làm hoạt hóa enzym của hệ thống cytochrom P450 của gan. Chúng hoạt hóa làm hủy thuốc mạnh hơn. Chúng ức chế hoạt động của enzym này ở thành ruột làm thay đổi khả năng hấp thu thuốc. Khi đó nước hoa quả làm nhiễu loạn tác dụng của thuốc điều trị bệnh.

Do đó, chúng tôi khuyên các bà mẹ không nên cho trẻ uống nước hoa quả khi em bé đang bị tiêu chảy cấp. Đợi khi tiêu chảy bình ổn, các mẹ có thể cho em bé uống lại bình thường.